Sự kiện

Vai trò của London trong Cách mạng Nga

Cập nhật lúc 10-12-2017 05:00:12 (GMT+1)
Một áp phích về Lenin và Cách mạng xã hội chủ nghĩa Nga

 

Tháng 08 năm 1903, một nhóm các nhà hoạt động cách mạng tâm huyết nhưng bất đồng quan điểm tham dự một hội nghị "đầy tranh cãi" tại London, theo nhà báo Martin Rosenbaum, từ BBC Politics.


Tham dự Hội nghị này gồm Vladimir Lenin, Leon Trotsky và khoảng 50 thành viên không ủng hộ và muốn lật đổ chế độ Sa hoàng chuyên quyền. Những gì họ tranh cãi có thể không quan trọng vào lúc bấy giờ nhưng có tác động đến lịch sử về sau.

Đây cũng là thời điểm phong trào giải phóng Nga chia thành hai phe Bolsheviks và Mensheviks đối nghịch nhau. Và một cuộc bầu cử quyết định đã diễn ra tại quán rượu ở Islington.

Đại hội Đảng diễn ra tại London năm 1903 được xem là một bước tiến quan trọng của các Đảng viên Bolshevism

Neil Faulkner, tác giả "Lịch sử Cách mạng Nga dưới góc nhìn của người dân"

Những người ủng hộ phe Bolsheviks, theo đường lối cứng rắn và do Lenin lãnh đạo, muốn Đảng lãnh đạo nắm quyền lực tập trung và có kỉ luật cứng rắn; trong khi đó những người ủng hộ phe Mensheviks hay còn gọi là những người theo đường lối 'mềm', linh hoạt và ủng hộ liên minh với các lực lượng khác cùng quan điểm. Trong những năm sau này, do tình thế và quan hệ giữa hai phe thay đổi, sự khác biệt giữa hai phe trở nên sâu sắc hơn.

Mười bốn năm sau, vào ngày 2/10/1917, phe Bolsheviks nắm quyền, đánh bại và loại bỏ những Đảng viên phe Menshevik, và thành lập Liên bang Xô Viết.

Trong Đại hội năm 1903 tại London, khi mà sự bất đồng giữa hai phe xuất hiện, phe Lenin mất ưu thế trong cuộc bình chọn định hướng đường lối Đảng.

Sau đó trong nội bộ phe phản đối Lenin có bất đồng, tạo cơ hội thuận lợi cho phe Lenin chiến thắng trong cuộc bầu cử quan trọng nắm quyền lãnh đạo Đảng.

Địa điểm diễn ra Đại hội Đảng

Với kết quả chiến thắng đó, Lenin gọi thành viên phe mình là Bolsheviks, nghĩa là "đa số" trong tiếng Nga, và phe đối lập là Menshevik hay phe "thiểu số", vẫn theo nhà báo Martin Rosenbaum của BBC.

Quán rượu Islington, nơi những Đảng viên phe Bolsheviks và phe Mensheviks tranh cãi kịch liệt trong Đại hội Đảng cộng sản năm 1903

Theo Neil Faulkner, tác giả cuốn "Lịch sử Cách mạng Nga dưới gócnhìn của người dân" (A People's History of the Russian Revolution), thì "Đại hội Đảng diễn ra tại London năm 1903 được xem là một bước tiến quan trọng của các Đảng viên Bolshevism".

Tuy nhiên tầm quan trọng của sự kiện này tùy thuộc vào các quan điểm chính trị khác nhau.

"Hầu hết những người ủng hộ cánh tả của phong trào cách mạng cho rằng đây là sự tách biệt mang tính quyết định giữa cách mạng và cải cách, "Tiến sĩ Faulkner giải thích.

"Nhưng theo các nhà bình luận theo tư tưởng tự do, sự kiện này là hiển nhiên đưa đến sự xuất hiện của các trại lao động tập trung của những năm 1930".

Sự chấp thuận này của chính quyền Anh đồng nghĩa với các sự kiện quan trọng khác trong lịch sử của phong trào cách mạng Nga cũng diễn ra ở Anh

Martin Rosenbaum, BBC Politics

Để tránh bị theo dõi trong suốt quá trình Đại hội diễn ra, các thành viên tham dự thay đổi địa điểm họp sau mỗi hai tuần, thường là các phòng họp trong các quán rượu do những thành viên thân tín của Công đoàn Anh giới thiệu.

Địa điểm diễn ra phiên họp đầu tiên là một quán tại đường Charlotte, ở trung tâm London. Những địa điểm còn lại không được tiết lộ cho đến hôm nay.

Thực ra, Đại hội năm 1903 bắt đầu tại Bỉ, tuy nhiên sau khi bị cảnh sát Bỉ ngăn cấm, Đại hội được dời sang London. Chính quyền Anh lúc bấy giờ chấp thuận cho các hoạt động cách mạng của những người Nga xa xứ diễn ra hơn chính quyền ở các nước châu Âu khác.

Sự chấp thuận này của chính quyền Anh đồng nghĩa với các sự kiện quan trọng khác trong lịch sử của phong trào cách mạng Nga cũng diễn ra ở Anh.

Đại hội Đảng năm 1907 cũng được chuyển sang London sau khi bị cấm ở các nước Đan Mạch, Thụy Điển và Na Uy. Đây là một sự kiện quan trọng với hơn 300 người tham dự, kết quả sau cuộc họp này là cuộc lật đổ Sa hoàng ở Nga năm 1905.

Leon Trotsky gặp Lenin lần đầu tại London

Tham dự Đại hội này bao gồm các thành viên lãnh đạo tương lai của phe cách mạng Bolshevik, gồm Lenin, Trotsky, Stalin (lúc này chỉ nắm chức vụ không quan trọng), Zinoviev, Kamenev và Litvinov, và nhà văn nổi tiếng Maxim Gorky. Đây được xem như là kỳ Đại hội với đầy đủ các thành viên tham dự nhất cho đến khi sau cách mạng diễn ra.

Như thường lệ, Đại hội là cơ hội tranh luận giữa hai phe Bolsheviks và Mensheviks. Một trong những chủ đề được đưa ra lấy ý kiến là việc có nên chấp thuận sử dụng tiền cướp từ ngân hàng cho các hoạt động cách mạng hay không.

Vài năm sau, Lenin đến London và ở lại đây trong 12 tháng, từ năm 1902 đến 1903. Ông dành phần lớn thời gian nghiên cứu và viết lách tại phòng đọc của Bảo tàng Anh (the British Museum), và biên tập một tạp chí cách mạng, Iskra, tạm dịch là "Ánh lửa" (hay "The Spark")

'Căn phòng Lenin'

Chính Quốc hội đó, và hệ thống chính trị Quốc hội này đại diện cho, đã trao cho Lenin, Trotsky và những đồng chí của Lenin quyền tự do chính trị để đạt được mục đích cách mạng của mình,

Martin Rosenbaum, BBC Politcs.

Theo nhà báo Martin Rosenbaum từ BBC Policts, trong phòng đọc thư viện, ông nghiên cứu những tác phẩm về kinh tế và giai cấp nông dân Nga.

Cũng tại đây, Lenin có thể tiếp cận được với những tài liệu bị cấm và tịch thu ở Nga, và ông ấn tượng với sự quan tâm đến việc đa dạng hóa kho tài liệu cho thư viện của chính quyền Anh đến phải tâm sự với bạn mình rằng, "Giai cấp tư sản Anh thực sự biết cách tiêu tiền hợp lý cho những vấn đề thể chế này quan tâm, và mọi việc nên như vậy".

Trong nhiều lần đến London, Lenin chủ yếu lưu lại ở khu vực phố Bloomsbury, để tiện tiếp cận với thư viện.

Năm 1902, tạp chí Iskra hay Tia lửa được xuất bản tại London, dưới sự ủng hộ của một nhà xuất bản cánh tả, và lưu hành không chính thức qua các nước châu Âu trước khi vào Nga.

Phòng đọc nơi Lenin từng làm việc nay thuộc Thư viện tưởng nhớ Marx tại Clerkenwell. Thư viện hiện vẫn lưu giữ căn phòng này, và đặt tượng Lenin cùng những hiện vật như tạp chí, và một số tác phẩm đồ sộ đã được xuất bản của ông và đặt tên là 'Căn phòng Lenin'

Căn phòng Lenin' tại Thư viện tưởng nhớ Marx

Một tấm bản đồ treo trên tường mô tả những nơi tạp chí Tia lửa được lưu hành. Đối với Lenin, tạp chí là một công cụ quan trọng trong việc xây dựng mạng lưới các nhà hoạt động cách mạng và tuyên truyền những phân tích chính trị mà ông ủng hộ.

Tháng 10/1902, cũng tại London, Lenin và Trotsky gặp nhau lần đầu tiên. Hai người đã bàn luận về tình hình chính trị ở Nga, và Lenin cũng dẫn Trotsky thăm thú London.

Khi họ đi ngang Tòa nhà Quốc hội, Lenin chỉ và nói với bạn rằng "đó là Westminster nổi tiếng thường được nhắc tới của nước Anh".

Trotsky sau này viết rằng, rõ ràng khi Lenin nói rằng "của nước Anh", Lenin không ám chỉ tới Quốc hội của người dân Anh, mà là Quốc hội của giai cấp thống trị.

Thế nhưng chính Quốc hội đó, và hệ thống chính trị Quốc hội này đại diện cho, đã trao cho Lenin, Trotsky và những đồng chí của Lenin quyền tự do chính trị để đạt được mục đích cách mạng của mình, vẫn theo Martin Rosenbaum của BBC Politcs.

Nguồn: BBC

Ảnh trong bài: Nếu không ghi thêm, tất cả các ảnh trong bài này chỉ mang tính minh họa và có bản quyền như nguồn tin gốc đã đưa.

 

Booking.com
Tiêu điểm

Đọc nhiều

Thảo luận

Quảng cáo