Sự kiện

Tại sao Nga muốn hóa giải “tranh chấp khí đốt” với Turkmenistan

Cập nhật lúc 15-09-2009 15:36:26 (GMT+1)
Ảnh minh họa

 

- Tổng thống Turkmenistan Berdymukhamedov Gurbanguly mới đây đã hội đàm với Tổng thống Nga Dmitry Medvedev. Hai bên đã đạt được nhất trí chung về việc Turkmenistan khôi phục vận chuyển khí đốt cho Nga, nhưng vẫn chưa xác định thời gian cụ thể của việc khôi phục.


Berdymukhamedov cho biết, hiện tại vẫn chưa thể xác định ngày hạn chính xác khôi phục việc vận chuyển khí cho Nga, bởi vì cần có thời gian để khảo sát và sửa chữa đường ống. Tuy nhiên, tổng thống hai nước đã đồng ý chỉ đạo các cơ quan hữu quan tiếp tục thảo luận chi tiết cụ thể về việc khôi phục cung ứng khí đốt. Theo các chuyên gia phân tích, điều này có nghĩa là tranh chấp khí đốt kéo dài 5 tháng giữa hai nước cuối cùng đã được hóa giải.

Tối ngày 8/4/2009, một đoạn đường ống khí đốt “Trung Á – Trung tâm” tại  Turkmenistan chuyên vận chuyển khí đốt cho Nga đột nhiên phát nổ. Về việc này Turkmenistan cho rằng, nguyên nhân sự cố chủ yếu là do Tập đoàn khí đốt quốc doanh Gazprom đã giảm mạnh lượng khí bơm vào mà không báo trước tình hình cho phía Turkmenistan, đồng thời nước này còn cho rằng, Nga đã vi phạm hợp đồng cung ứng khí đốt mà hai bên đã ký, là hành vi không thận trọng và vô trách nhiệm. Sau đó, phía Turkmenistan liền ngừng vận chuyển khí đốt cho Nga.

Các nhà bình luận đã cho rằng, việc Turkmenistan dừng cung ứng khí đốt cho Nga do nổ đường ống chỉ là nguyên nhân bên ngoài của sự tình, nguyên sâu sâu xa hơn là do cuộc đọ sức giữa hai nước xoay quanh “kiểm soát” và “chống kiểm soát”. Từ trước tới nay, đường ống xuất khẩu khí đốt của Turkmenistan vẫn bị Nga kiểm soát, giá xuất khẩu của nước này bị Nga ép với mức rất thấp, kém xa so với giá thị trường, điều này đã khiến Turkmenistan vô cùng bất mãn. Được biết, mỗi năm Turkmenistan sản xuất khoảng 75 tỷ m3 khí đốt, trước kia, 50 tỷ m3 khí đốt trong đó được bán cho Nga. Để thoát khỏi tình trạng bị động, Turkmenistan bắt đầu thúc đẩy chính sách đa dạng hóa xuất khẩu khí đốt, sau đó cùng với Mỹ, châu Âu và các nước xung quanh thảo luận về khả năng xây dựng một đường ống khí đốt mới, và đã giành được những tiến triển nhất định.

Hãng thông tấn quốc gia Turkmenistan mới đây cho hay, sau khi quốc gia này nảy sinh tranh chấp với Nga – nước đối tác hợp tác chủ yếu của mình, vào tháng 12 năm nay sẽ bắt đầu xây dựng một đường ống khí đốt thẳng tới Iran nhằm đa dạng hóa xuất khẩu khí đốt của nước này. Theo TT Berdymukhamedov, Turkmenistan đã sẵn sàng cung cấp khí đốt cho đường ống được các nơi quan tâm Nabbuco. Ngoài ra, tuyến đường ống Turkmenistan - Afghanistan - Pakistan - Ấn Độ cũng sẽ được khởi công xây dựng.

Xuất phát từ nhu cầu tranh giành biển biển Caspi với Nga và thị trường năng lượng Trung Á, Mỹ - Âu sớm đã muốn thuyết phục Turkmenistan tránh để Nga mở một đường ống dẫn khí sang châu Âu, để làm giảm đi sự kiểm soát của Nga đối với Trung Á. Mỹ và các nước Liên minh châu ÂU EU đã ủng hộ tích cực cho phương châm đa dạng hóa vận chuyển khí đốt của Turkmenistan, đồng thời hứa sẽ viện trợ thiết yếu cho Turkmenistan mở đường ống xuất khẩu mới vòng qua Nga.

Đứng trước áp lực to lớn đến từ phương Tây, đồng thời cũng để duy trì lợi ích chiến lược lâu dài của mình, Nga cố gắng tránh lập trường quá cứng rắn của Turkmenistan, lo lắng điều này sẽ khiến Turkmenistan nghiêng về phương Tây. Đối với Nga, đặt Turkmenistan vào phạm vi thế lực của mình không chỉ có thể bảo đảm lợi ích năng lượng và kinh tế, mà còn có thể giúp Nga tăng cường sự kiểm soát đối với biển Caspi và Trung Á. Chính xác là xuất phát từ những cân nhắc này mà Nga đã áp dung lập trường “nghĩ tới đại cục” khi hội đàm với Turkmenistan, nhằm xoa dịu những mâu thuẫn với Turkmenistan trong lĩnh vực năng lượng.

Được biết, trước khi sang thăm Turkmenistan, TT Medvedev đã chỉ thị cho các cơ quan hữu quan nhất định phải kết thục cuộc “tranh chấp khí đốt” với Turkmenistan. Theo các nhà phân tích, việc hợp tác khí đốt giữa hai nước liệu có được mở ra một cách thuận lợi như hai nước đã mong muốn hay không còn phải phụ thuộc vào ảnh hưởng của các nhân tốc chủ khách quan. Viễn cảnh của sự hợp tác này sẽ như thế nào chúng ta sẽ phải chờ đợi và quan sát.

Theo CE

Ảnh trong bài: Nếu không ghi thêm, tất cả các ảnh trong bài này chỉ mang tính minh họa và có bản quyền như nguồn tin gốc đã đưa.

Tin liên quan

 

Booking.com
Tiêu điểm

Đọc nhiều

Thảo luận

Quảng cáo