Hồng quân Liên Xô không giải phóng Praha!
 |
Phó giám đốc Bảo tàng Dân tộc Michal Stehlík, nhà sử học từ Viện Lịch sử Séc thuộc khoa Triết Đại học Charles (UK) Praha khẳng định với Đài phát thanh Séc, rằng trên thực tế Hồng quân Liên Xô không giải phóng thủ đô Praha khỏi quân phát xít Đức hồi đầu tháng Năm 1945.
Cho tới nay vẫn thường nói đến chuyện Hồng quân Liên Xô tiến vào giải phóng thủ đô Praha của Tiệp Khắc khỏi ách phát xít ngày 09 tháng Năm 1945. Nhưng đó chỉ là một phần sự thật, bởi trên thực tế khi Hồng quân Liên Xô tràn tới thì thủ đô Praha đã nằm trong quyền kiểm soát của nhân dân Tiệp Khắc tham gia vào phong trào Khởi nghĩa Praha. “Trên thực tế Hồng quân không hề giải phóng Praha. Đó chỉ là chuyện biểu tượng và tuyên truyền,” nhà sử học Michal Stehlík khẳng định và giải thích, là thủ lĩnh Xô Viết Stalin vô cùng mong muốn khi được nói, là Praha do Hồng quân LX giải phóng.
Không thể bỏ qua vai trò quan trọng giải phóng Praha của đạo quân của tướng Andrej Vlasov. Đó là những người lính Xô Viết vì nhiều lí do từ tình nguyện hay bắt buộc đứng về phía phát xít Đức để chiến đấu chống lại Hồng quân. Vào thời điểm Khởi nghĩa Praha đây là lực lượng đông đảo và được tổ chức tốt, là bảo đảm cho an toàn nhiều khu vực nhất định ở Praha. Nhưng vai trò then chốt là những dân quân khởi nghĩa Tiệp Khắc. Khoảng một nghìn người khởi nghĩa đã hy sinh. Nhưng cả người Mỹ lẫn Xô Viết không muốn hợp tác với đội quân này.
Vào thời điểm đó binh lính Đức chỉ chủ yếu muốn sao cho không trở thành tù binh của Hồng quân. Xô Viết đóng vai trò quan trọng trong giải phóng vùng lãnh thổ Slovakia và Morava. Nằm trong đội hình Hồng quân Liên Xô còn phải kể đến bộ đội Rumani, mà hơn mười lăm nghìn người trong số họ đã ngã xuống. “Không hề được nhắc tới, là trong đội hình Hồng quân có lực lượng lớn bộ đội Rumani,” Michal Stehlík nhấn mạnh.
Với tất cả lòng biết ơn người dân Tiệp Khắc không bao giờ quên sự anh hùng của Hồng quân Liên Xô. Nhưng giải phóng thủ đô Praha đóng vai trò chính là dân quân khởi nghĩa. “Không thể nói theo đúng nghĩa là Hồng quân đã giải phóng Praha. Đó chỉ là tuyên truyền và mang tính biểu tượng. Bởi Stalin có mong muốn cụ thể, là phải nói đó là chiến công của Xô Viết,” Michal Stehlík nói.
Người Mỹ đóng vai trò giải phóng miền Tây Séc. Thực tế là Tiệp Khắc được giải phóng bởi quân đội ba nước- Liên Xô, Mỹ và Rumani. Và những người khởi nghĩa Praha. Nhưng cho đến nay với hệ thống tuyên truyền Xô Viết chỉ nói chủ yếu đến Hồng quân đã giải phóng Tiệp Khắc.
David Nguyen - Rozhlas©Vietinfo
