Séc: Chủ tịch Thượng viện từng cân nhắc hủy chuyến đi thăm Đài Loan vào giờ chót. Không phải vì những luận điệu đe dọa láo xược của nhà cầm quyền Bắc Kinh
Chủ tịch Thượng nghị viện Miloš Vystrčil và Ngoại trưởng Đài Loan Joseph Wu. Foto: ČTK/AP |
Chuyến thăm và làm việc chính thức của phái đoàn doanh nghiệp Séc do chủ tịch Thượng nghị viện Miloš Vystrčil (ODS) dẫn đầu trong những ngày qua đã gây chú ý của công luận và chính trường Séc cũng như trên toàn thế giới. Nhưng có cả tình tiết mà ít người biết đến, là vào giờ chót Miloš Vystrčil đã phải cân nhắc liệu có bay sang Đài loan hay không. Lí do không phải vì thái độ hằn học lẫn đe dọa trắng trợn của Bắc Kinh, mà bởi các biện pháp chặt chẽ phòng chống dịch bệnh do virus Vũ Hán của Đài Loan.
Với quốc đảo Đài Loan, chuyến thăm của chủ tịch Thượng viện CH Séc có ý nghĩa tượng trưng vô cùng quan trọng. Là cuộc đi thăm chính thức vô cùng hiếm hoi của lãnh đạo cấp cao nhà nước từ quốc gia Liên minh châu Âu tới Đài Loan. Mặc dù vậy, phái đoàn từ CH Séc với gần một trăm thành viên khi tới Đài Loan cũng phải tuân thủ những qui tắc nghiêm ngặt phòng chống virus Vũ Hán lây lan. Thế nhưng một số biện pháp giãn cách của Đài Loan thậm chí có nguy cơ đe dọa chương trình làm việc riêng biệt của phái đoàn gần 50 đại diện các doanh nghiệp Séc với các đối tác Đài Loan không thể thực hiện, mà với Miloš Vystrčil là không thể chấp nhận được. Sau hàng loạt đàm phán khẩn trương cuối cùng đã tìm được tiếng nói chung qua những thỏa hiệp nhất định đạt được chỉ vài giờ trước khi chuyên cơ cất cánh. Tình tiết bất ngờ này được trưởng ban thư ký của chủ tịch Thượng viện Petr Kostka và cả chủ tịch Phòng Kinh tế Séc- Đài Loan Pavel Diviš xác nhận.
“Khi tại đây nhìn thấy các chính khách đại diện Đài Loan, tôi xin khẩn thiết đề nghị, mong các bạn hãy làm tất cả để các doanh nghiệp chúng tôi có thể tiếp xúc với đối tác Đài Loan, để họ có thể cùng làm ăn thành công. Điều đó vô cùng quan trọng, để chuyến thăm của chúng tôi mà cả thế giới đang chú ý theo dõi, đạt kết quả thành công,” Miloš Vystrčil nhắc lại quan điểm của mình trong lời khai mạc diễn đàn doanh nghiệp vừa diễn ra tại thủ phủ Đài Bắc.
“Chúng tôi xin lỗi vì tất cả các biện pháp phòng dịch, nhưng chúng tôi sẽ làm tất cả để thỏa mãn yêu cầu của các bạn,” bộ trưởng Ngoại giao Đài Loan Wu Jausieh nói trong dạ tiệc chiêu đãi tối 31 tháng Tám. Nữ bộ trưởng Kinh tế Mei- Hoa Wang bổ xung, rằng phái đoàn cấp cao CH Séc là những người khách nước ngoài đầu tiên đặt chân đến Đài Loan kể từ đầu năm nay, khi virus Vũ Hán bắt đầu hoành hành ở châu Á. Cũng như người dân Đài Loan, tất cả mọi thành viên phái đoàn CH Séc trong toàn bộ thời gian phải liên tục đeo khẩu trang. Tất cả những ai tiếp xúc với phái đoàn Séc sau đó đều phải thực hiện cách li nhẹ, hình thức được gọi là self-health management.
Sự căng thẳng và hạn chế nhất định cũng bỏi một bộ phận xã hội Đài Loan- mà có thể nói đơn giản là bộ phận thân Trung Quốc- không hào hứng với sự hiện diện của phái đoàn Séc. “Chính bộ phận này và truyền thông thân Trung Quốc sẽ theo dõi mọi hành vi của chúng ta để vạch lá tìm sâu ví dụ chuyện đeo khẩu trang. Vì thế tất cả chúng ta cần lưu ý,” thượng nghị sĩ Lumír Aschenbrenner (ODS) thành viên phái đoàn để ý tới rừng ống kính phóng viên vây quanh khách sạn.
“Phe đối lập và những tiếng nói chỉ trích chính thể dân chủ Đài Loan chờ đợi mọi thiếu xót của chúng tôi, để có thể rêu rao bôi nhọ chính phủ sở tại, rằng: thấy chưa, các vị cho bọn họ ngoại lệ, và bọn họ hành động vô trách nhiệm, mà lại còn mang bệnh tất vào đây,” chủ tịch Phòng Kinh tế Séc- Đài Loan Pavel Diviš giải thích.
Đại đa số nhân dân Đài Loan hoan nghênh phái đoàn của chủ tịch Thượng viện Séc. Bởi là một trong những khách thăm đông đảo nhất từ phương Tây và được đón chào ở mức trọng thị nhất từ tổng thống, thủ tướng và nhiều bộ trưởng Đài Loan trong vòng ba thập kỷ qua.
Bắc Kinh lồng lộn, bộ Ngoại giao Séc triệu tập đại sứ Trung Quốc ở Praha để giải thích
Chuyên cơ của hãng hàng không Đài Loan China Airlines thực hiện chuyến bay từ Praha sang Đài Bắc đã phải bay bằng hành trình không bình thường. Thay vì đường bay thông lệ ngắn nhất qua lãnh thổ Trung Quốc, chuyên cơ sau khi rời không phận Myanmar đã phải “mua đường” vòng qua không phận Lào và Việt Nam. Theo nhận định của tổng thư ký Hội các phi công dân dụng Séc Filip Gaspar, nguyên nhân chắc chắn không phải vì an toàn chuyến bay. “Tôi không cho rằng vì sợ bị ai đó bắn hạ,” Filip Gaspar tuyên bố. Filip Gaspar giải thích, là chuyên cơ phải tuân thủ qui tắc riêng không như các chuyến bay thương mại, mà phải được sự đồng ý của từng chuyến khi bay qua không phận. Trong trường hợp này nghĩa là phải được Trung Quốc cho phép. “Nhưng cũng chỉ có thể phỏng đoán, là liệu có đề nghị Trung Quốc hay không và không được đồng ý, hay cũng không đề đạt gì với Trung Quốc,” Filip Gaspar nói thêm.
Hành trình bất thường của chuyên cơ chở phái đoàn chủ tịch Thượng viện CH Séc
Như đã biết, khi đang công cán ở Đức Ngoại trưởng Trung Quốc Wang I đã hằn học đe dọa, rằng chủ tịch Thượng viện Séc Miloš Vystrčil “sẽ phải trả giá đắt” vì dám vi phạm nguyên tắc một nước Trung Quốc khi thăm Đài Loan. “Chúng tôi sẽ buộc ông ta phải trả giá đắt vì hành động thiển cận và cơ hội chính trị,” Wang I tuyên bố với luận điệu, rằng nghĩa là Miloš Vystrčil “gây thù địch với 1,4 tỉ người Trung Quốc” và chính phủ cùng nhân dân Trung Quốc không tha thứ hành động “khiêu khích trắng trợn” như vậy của chủ tịch Hạ viện CH Séc và những thế lực thù địch với Trung Quốc đứng đằng sau.
Hoàn Cầu Thời báo, phiên bản tuyên truyền dạng “xã hội đen” của Đảng Cộng sản Trung Quốc trong những ngày qua liên tục lăng mạ chủ tịch Thượng viện Miloš Vystrčil với sự chỉ đạo của USA đi ngược lại đường lối chính thống của chính phủ và đại bộ phận nhân dân Séc, rằng một chính khách vô danh ở một tiểu quốc hẻo lánh tại châu Âu không thể chống lại sức mạnh của gần tỉ rưỡi dân Trung Quốc kể cả khi có Washington hậu thuẫn. Cả đại sứ Trung Quốc tại Praha cũng phụ họa với những ngôn từ tương tự.
Mặc dù không đồng tình với quyết định thăm Đài Loan của chủ tịch Thượng viện Miloš Vystrčil, nhưng Bộ trưởng Ngoại giao Cộng hòa Séc Tomáš Petříček (ČSSD) vừa ra thông báo cho biết sẽ triệu tập đại sứ Trung Quốc ở Praha đến để yêu cầu giải thích. “Chuyến đi tất nhiên gây hậu quả cho mối quan hệ với Trung Quốc, nhưng những ngôn từ như vậy đã đi quá giới hạn,” Tomáš Petříček tuyên bố trước khi thực hiện chuyến công cán sang Slovenia và bổ xung: “Tôi coi những lời lẽ như vậy trong các mối quan hệ quốc tế là không bình thường. Những ngôn từ trắng trợn và nặng nề như vậy không được sử dụng trong lĩnh vực ngoại giao. Chắc chắn tôi sẽ phải phản ứng.” Vì không có mặt tại nhiệm sở, Ngoại trưởng Tomáš Petříček đã chỉ thị cho cấp phó Martin Tlapa triệu tập đại sứ Chang Tien-min để bày tỏ thái độ bất bình nghiêm khắc với những phát biểu ngang ngược từ phía Trung Quốc.
Còn thủ tướng Andrej Babiš (ANO), người cũng như tổng thống Miloš Zeman luôn phản đối mọi hành động có thể làm Trung Quốc hờn dỗi, thì lảng tránh trả lời trực tiếp. “Trung Quốc thường phản ứng đúng như vậy về những gì liên quan tới Đài Loan. Chúng tôi đã bàn bạc với ngài Ngoại trưởng về vấn đề này và theo như tôi biết, thì ngài bộ trưởng sẽ triệu tập đại sứ Trung Quốc,” Andrej Babiš nói.
Hầu hết các chính khách phe đối lập ở CH Séc đồng loạt lên tiếng ủng hộ chủ tịch Thượng viện Miloš Vystrčil đồng thời lên án những luận điệu ngông cuồng của Trung Quốc. “Đe dọa, rằng Miloš Vystrčil phải trả giá đắt vì sang thăm Đài Loạn, là láo xược. Chúng ta đang gặt hái những gì mà tổng thống, thủ tướng và một số bộ trưởng gieo trồng, đã gây ra cái cảm giác là với chúng ta Trung Quốc được phép mọi thứ. Không thể được! Và ngành ngoại giao của chúng ta phải tỏ thái độ quyết liệt,” nữ chủ tịch đảng đối lập TOP 09 Markéta Pekarová Adamová tuyên bố.
“Luận điệu hăm dọa của Ngoại trưởng Trung Quốc đã vượt quá mọi giới hạn chịu đựng. Quyết định của bộ trưởng và bộ Ngoại giao triệu tập đại sứ Trung Quốc là đúng đắn. Nhưng chưa đủ. Mà phải trục xuất đại sứ Trung Quốc ở Praha và triệu tập đại sứ của chúng ta ở Bắc Kinh về nước để thảo luận,” chủ tịch nhóm nghị sĩ đảng Nhân dân Jan Bartošek khẳng định.
“Những ngôn từ và hành động không thể chấp nhận và phải có câu trả lời thích hợp. Thói quen của Trung Quốc, khi không nhìn chúng ta là quốc gia có chủ quyền và đối sử với chúng ta trên vị thế kẻ mạnh, là không thể chấp nhận được. Miloš Vystrčil bằng chuyến đi của mình thể hiện chính thể dân chủ nghị trường và tôi hoàn toàn ủng hộ ông ta trong vấn đề này. Cần phải chứng tỏ, rằng chúng ta là nhà nước được đại diện bởi những chính khách dân bầu tự do. Hy vọng là Ngoại trưởng Tomáš Petříček cũng sẽ thể hiện thái độ rõ ràng,” chủ tịch phòng trào Các nguyên lão và những người độc lập Vít Rakušan viết.
David Nguyen- tổng hợp theo ČTK, Novinky, Aktuálnĕ.cz
©Vietinfo.eu