Đại dịch covid-19 ở Séc

Vì sao số lượng tử vong cao?

Theo các nhà khoa học, béo phì là rủi ro lớn nhất cho nguy cơ tử vong khi nhiễm virus corona. Sau những người cao tuổi có bệnh nền thì béo phì làm nhóm người bị đe dọa nhiều nhất và cần được ưu tiên tiêm chủng.

Trên phương diện này Cộng hòa Séc nằm trong nhóm các quốc gia không mấy lạc quan khi đứng ở vị trí thứ tư. Hơn 62 phần trăm người Séc bị quá cân và cũng là một trong những lí do chính đẩy tỉ lệ tử vong vì covid tăng cao. Trái lại, tỉ lệ tử vong của những người nhiễm covid thấp ở Việt Nam cũng có cả nguyên nhân về tình trạng béo phì. Việt Nam là quốc gia đứng thứ hai trên thế giới về số lượng người quá cân thấp nhất. „Mối liên quan giữa béo bệu và tử vong với covid-19 là

rất rõ ràng và nghiêm trọng. Đầu tư vào vấn đề sức khỏe cộng đồng là một trong những biện pháp hiệu quả nhất để hình thành tính bền vững của hệ thống y tế sau đại dịch. Chúng tôi đề nghị tất cả các quốc gia hãy tận dụng ngay lập tức,“ tổng giám đốc Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) Tedros Adhanom Ghebreyesus tuyên bố.

Lối sống kém lành mạnh của người Séc bị “trừng phạt”

Theo nhật báo Lidové noviny, hai khảo sát gần đây nhất cho thấy người Séc thuộc nhóm sống tiếu lành mạnh nhất thế giới. Từ lâu người Séc không hề có thói quen tằn tiện cân nhắc nếu nói về thực đơn ăn uống, bia rượu và thuốc lá. Và thời gian qua virus corona đã có cơ hội “tính sổ”.

“Lưỡng lự chấp nhận lối sống khỏe đã gặp gỡ với thái độ xem thường các biện pháp phòng chống dịch. Và vấn đề lớn đã bùng lên với chúng ta,” chuyên gia tâm lý Helena Hnilicová từ Viện sức khỏe cộng đồng, Y Khoa 1 trường Tổng hợp UK nhấn mạnh.

Bà Helena Hnilicová cùng với các cộng sự đã biên soạn phần CH Séc của nghiên cứu điều tra WHO, với mục đích tìm hiểu vì sao CH Séc “vỡ trận” vừa qua. Khảo sát cho thấy người Séc không muốn hạn chế cách sống thiếu lành mạnh của mình, dẫn đến hậu quả sức khỏe cộng đồng xấu đi. Và bất chấp cả trong bối cảnh khi dịch bệnh covid đang hoành hành.

“Ngoài sự lệ thuộc vào thuốc lá và bia rượu tôi còn muốn nhấn mạnh tới tình trạng béo bệu. Đây là vấn đề lớn, vì chúng ta đang có tỉ lệ người béo phì cao nhất trong lịch sử,” Helena Hnilicová nhận xét và giải thích thêm: “Vào thập kỷ 70, thể trạng người dân ngoài đường khác hẳn hiện nay.”

Thế nhưng để có được thể chất tốt cần phải có cái mà nhiều người Séc còn thiếu hay hoàn toàn không có- đó là nguyên tắc kỷ luật. Trong khi đó nó là khả năng duy nhất để có thể chống chọi với virus Vũ Hán. “Cần phải hạn chế hầu hết mọi lĩnh vực trong cuộc sống, nhưng cộng đồng xã hội chưa sẵn sàng. Ngược lại, vẫn còn quá nhiều người xem đó là tấn công vào quyền tự do cá nhân,” nhà tâm lý học bình luận.

Hầu hết toàn bộ sự nghiệp của mình Helena Hnilicová dành để nghiên cứu mối quan hệ của người Séc với cách sống và sức khỏe. Chuyên gia tâm lý cho rằng người Séc khó có thể bỏ được thói quen “đam mê”, sống hết mình. Trong khi đó mặc dù ma túy, bia rượu hay thuốc lá thường được chú ý cảnh báo nhiều hơn, thì sát thủ thầm lặng dạng virus Vũ Hán còn nguy hiểm hơn rất nhiều.

Khía cạnh khác hầu như không ai để ý cũng được Helena Hnilicová nhắc tới. “Bốn trăm năm mươi nghìn người Séc nghỉ mất sức, là mức cao gấp đôi trên mức dân số so với Đức hay Áo. Và 930 nghìn người tiểu đường. Vậy thì trời ơi, ở đây ai là người hoàn toàn không bị đe dọa vì cách sống thiếu lành mạnh?” nhà tâm lý tuyệt vọng đặt câu hỏi về thực tế, là nhiều người dân cho rằng các biện pháp phòng dịch phạm vi toàn xã hội là không cần thiết.

Covid tấn công điểm yếu nhất của con người

Giáo sư Pavel Kolář nhiều năm qua đã cảnh báo về cuộc sống tiện nghi thoải mái gây suy yếu tinh thần và sức chịu đựng thể chất làm con người dễ bị tổn thương. Hiện nay virus từ Vũ Hán đã tấn công vào điểm yếu đó và chúng ta bắt đầu giam mình ở trong nhà để tự vệ. Nhưng điều đó càng làm tâm lý suy sụp và nếu tái diễn đại dịch tương tự, con người càng dễ bị tổn thương nhiều hơn.

Trên thế giới, có lẽ học sinh, sinh viên Séc là nhóm bị ảnh hưởng nhiều nhất vì thời gian không được đến trường kéo dài nhất. Với học sinh, sinh viên thì kiến thức tiếp thu được trong trường là quan trọng, nhưng các mối quan hệ xã hội, bạn bè…cũng vô cùng cần thiết Và hiện nay, những nhu cầu này đã trở thành đòi hỏi hay sự thèm khát ngày càng cao. Tuổi thơ học đường của rất nhiều trẻ đã bị tước đoạt cùng chất lượng kiến thức tiếp thu được qua chương trình trực tuyến không thể so sánh với các buổi học trên giảng đường. Một thế hệ hoang mang sợ hãi với lỗ hổng kiến thức chắc chắn sẽ gây hậu quả không nhỏ trên nhiều lĩnh vực trong tương lai khi những học sinh, sinh viên này trưởng thành.

Những người hưu trí hầu như bị cách ly tuyệt đối trong các nhà dưỡng lão và với rất nhiều người thực sự là quãng thời gian khủng

trong số họ khi mà thời gian cuộc sống còn lại chẳng bao nhiêu, thì không được gặp gỡ con cháu đúng là sự trừng phạt ghê gớm.

Đó cũng là nguyên nhân để nhiều người xuống đường biểu tình chống lại các biện pháp cách ly phòng chống dịch bệnh của chính phủ. Hiện nay khi tình hình dịch bệnh đã có dấu hiệu lạc quan, thì nhiều ý kiến vẫn bi quan lo ngại về diễn biến như biểu đồ hình sin của covid-19 chưa biết đến khi nào dứt.

 Theo Hương Sen