Luật ngoại kiều mới của Cộng hòa Séc là cái tát vào quyền con người và rào cản hội nhập
![]() |
Ảnh minh họa: Internet |
Theo tổ chức phi chính phủ Con người trong hoạn nạn, nhiều thập kỷ qua người nước ngoài sống ở Cộng hòa Séc nằm ngoài lề sự quan tâm của các chính khách, truyền thông và cả xã hội sở tại. Cùng với khủng hoảng di tản và sự hoang mang trong xã hội nhiều chính khách Séc đã nhìn thấy ở người nước ngoài cơ hội đầu cơ điểm chính trị.
Và vì vậy, từ một quốc gia an toàn thứ sáu thế giới các chính trị gia Séc bắt đầu lôi kéo cử tri vào đề tài an ninh quốc gia và đẩy vấn đề người di cư lên tầng quan tâm chính trị cao nhất. Không lâu sau những ngôn từ đao to búa lớn về sự cấp thiết tăng cường bảo vệ nhân dân đất nước trước những người di tản bị tô vẽ như mối đe dọa an ninh mà một số chính trị gia luôn sử dụng trong thời gian qua, đã tiếp theo là hành động- cụ thể là đưa vào thực tế pháp lý. Và kết quả của nó là sự ra đời của luật mới về cư trú cho người nước ngoài.
Phiên bản dự thảo luật ban đầu chưa có gì đáng bàn. Chỉ đến khi bộ Nội vụ tìm cách lách thủ tục phê chuẩn bằng cách chờ cho dự luật được đệ trình lên Quốc hội sau giai đoạn lấy ý kiến đóng góp của các cơ quan liên quan, mới đưa ra đề xuất bổ xung. Dân biểu ČSSD Václav Klučka đã được sử dụng làm hình nhân thế mạng che đậy cho bộ Nội vụ trong thao tác này.
Đáng chú ý, là toàn bộ dự luật nhận được sự ủng hộ của rộng rãi các đại biểu Quốc hội, bất chấp phản ứng cả từ Viện các luật sư Séc, Hội đồng nhân quyền chính phủ, bộ Tư pháp và nhiều tổ chức phi lợi nhuận quan tâm tới người nước ngoài khác. Nên mặc dù bị Thượng viện phản đối, nhưng các đại biểu Quốc hội biểu quyết lại vẫn thông qua. Và phần tranh luận của các dân biểu trong Quốc hội cho thấy đại đa số các nghị sĩ Cộng hòa Séc hoặc vì vượt quá khả năng hiểu biết hay cố tình bỏ qua sự khác biệt giữa những người di tản bất hợp pháp không có giấy tờ với người nước ngoài định cư hợp lệ trên lãnh thổ CH Séc. Luật về cư trú chỉ giải quyết các vấn đề liên quan tới những người nước ngoài, mà trên lãnh thổ Séc đang làm việc, học tập, kinh doanh và có gia đình ở đây. Mà chủ yếu là người ngoại quốc đến từ các nước thứ ba không thuộc Liên minh châu Âu. Thế nhưng bất chấp thực tế đó, trong tranh luận nghị trường các dân biểu liên tục không mỏi mệt tranh luận lí lẽ về khủng hoảng tị nạn.
Về bản chất, luật mới về cư trú của người nước ngoài không đóng góp thêm chút gì cho an ninh quốc gia. “Liệu giấc ngủ của người Séc có được bình yên hơn, khi luật mới gia hạn thời hạn để người ngoại quốc được phép chuyển đổi mục đích cư trú của mình ví dụ từ du học, lao động sang kinh doanh từ 2 lên 5 năm?” tổ chức Con người trong hoạn nạn đặt câu hỏi.
Lý lẽ về vấn đề an ninh cũng không thể đứng vững cả trên khía cạnh khác. Ví dụ theo số liệu của Viện nghiên cứu lao động và vấn đề xã hội khẳng định, rằng trong năm 2015 người nước ngoài chiếm 7,2 phần trăm các vụ tội phạm hình sự đã giải quyết xong. Thế nhưng trong đại đa số các vụ việc này thủ phạm người nước ngoài là công dân EU. Còn người ngoại quốc từ các nước thứ ba, chiếm 3,3 phần trăm dân số chỉ gây ra 2,7 phần trăm hành động phạm pháp và mức độ tội phạm trong nhóm người ngoại quốc này thấp hơn bình quân toàn xã hội.
Hơn nữa, đối xử quá cứng rắn với người nhập cư cuối cùng có thể buộc tất cả phải trả giá đắt. Ngoài hậu quả về kinh tế hay cả hạn chế người Séc di cư ra nước ngoài trong cái giá ấy phải tính đến cả khả năng quyền lợi của tất cả bị giới hạn và cản trợ những người hội nhập thành công. Nửa triệu người nước ngoài định cư ở CH Séc không sống trong vỏ bọc của họ- họ là thành viên xã hội, có mối quan hệ công tác, gia đình và xã hội. Khi quyền lợi của họ bị hạn chế sẽ gián tiếp gây tổn hại cho quyền lợi của nhiều công dân Séc.
Ngoài những nỗ lực bản thân thì thái độ rộng lượng cũng là yếu tố quan trọng để người nước ngoài hội nhập thành công. Những biện pháp phòng ngừa vô lý đối với người nước ngoài sẽ là tín hiệu tiêu cực rõ ràng, rằng: đất nước này không muốn tiếp nhận các vị và tại CH Séc các vị sẽ chỉ là nhóm công dân hạng thấp.
Như đã đề cập, nhiều ý kiến chỉ trích cho rằng luật ngoại kiều mới của CH Séc trái ngược với luật lệ châu Âu và cả Hiến pháp CH Séc. Vì thế sớm hay muộn sẽ đến lúc nó lên tới bàn làm việc của các quan tòa Hiến pháp, khi trong từng trường hợp cụ thể những người nước ngoài bị thiệt hại quyền lợi sẽ khiếu nại tới cơ quan tư pháp cao cấp nhất.
David Nguyen- theo migraceonline.cz
Nguồn: NVXQ